EU thiếu hụt cá thịt trắng: Cơ hội cho cá tra Việt Nam?
Tình trạng thiếu hụt nguồn cung cá thịt trắng hiện là yếu tố quan trọng tác động trực tiếp đến giá cả và phân bổ thị phần các sản phẩm tại thị trường EU. Theo phân tích từ Hội đồng Thủy sản Na Uy, giá nguyên liệu và giá bán lẻ của cá tuyết và cá haddock tại EU được dự báo sẽ tiếp tục tăng, trong khi những khó khăn của ngành cá thịt trắng khó có thể cải thiện trong ngắn hạn.
Ảnh minh họa
Đáng chú ý, cá tuyết – nhóm sản phẩm chiếm vị trí chủ lực trong tiêu dùng cá thịt trắng – đang rơi vào tình trạng khan hiếm nghiêm trọng do sản lượng khai thác giảm mạnh tại Biển Barents và Biển Na Uy. Mặc dù các nhà sản xuất cố gắng bù đắp nguồn cung bằng sản phẩm cá tuyết nuôi, sản lượng hiện tại vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu thị trường.
Không chỉ sụt giảm sản lượng, chính sách thương mại quốc tế và lệnh trừng phạt của EU đối với Nga khiến nhiều dòng sản phẩm cá thịt trắng nhập khẩu bị ảnh hưởng, làm cho nguồn cung vốn đã hạn chế nay càng trở nên căng thẳng hơn.
Trong bối cảnh đó, nhu cầu tìm kiếm các lựa chọn có giá cả hợp lý và nguồn cung ổn định tại EU được dự báo tăng lên. Đây là yếu tố quan trọng tạo ra khoảng trống thị trường cho những sản phẩm có khả năng thay thế – trong đó cá tra được xem là ứng viên phù hợp nhờ lợi thế về chi phí, sự ổn định nguồn cung và khả năng đáp ứng yêu cầu chế biến đa dạng.
Xuất khẩu cá tra Việt Nam sang EU tăng nhẹ trong 10 tháng
Trong 10 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam sang EU đạt 149 triệu USD, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 10/2025, kim ngạch đạt 15 triệu USD, giảm 11% so với tháng 10/2024. Dù tăng trưởng lũy kế duy trì mức tích cực, diễn biến theo tháng phản ánh tâm lý thận trọng của nhà nhập khẩu trước biến động kinh tế và tình hình thiếu hụt nguồn cung cá thịt trắng.
Tuy nhiên, xu hướng nhập khẩu giữa các quốc gia thành viên EU lại có sự phân hóa rõ rệt:
- Hà Lan, thị trường dẫn đầu trong khối EU, ghi nhận mức chững lại với kim ngạch tháng 10 đạt 3,4 triệu USD (giảm 2%).
- Đức, thị trường lớn thứ hai, tiếp tục suy yếu, chỉ đạt 3 triệu USD trong tháng 10/2025 (giảm sâu 32%).
- Tây Ban Nha cho thấy diễn biến tích cực, tăng mạnh tới 75% trong tháng 10 so với cùng kỳ.
- Bỉ cũng phục hồi tích cực, tăng 1% trong tháng 10 và tăng 19% trong 10 tháng đầu năm.
Sự phân hóa này cho thấy rằng dù một số thị trường truyền thống đang chậm lại, nhu cầu tại các nước Nam và Tây Âu lại có xu hướng gia tăng.
Trong bối cảnh nguồn cung cá thịt trắng tại EU tiếp tục khan hiếm, cá tra Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế cạnh tranh: giá cả phù hợp, nguồn cung ổn định và khả năng chế biến linh hoạt, phù hợp với nhu cầu thay thế của các nhà nhập khẩu châu Âu.
Ngoài ra, xu hướng tiêu dùng tại EU đang dịch chuyển sang các sản phẩm tiện lợi và giá trị gia tăng, tạo cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh các dòng sản phẩm như cá tra tẩm bột, chế biến sẵn và các sản phẩm cắt miếng cao cấp.
Các thị trường như Tây Ban Nha, Bỉ, Pháp… được đánh giá là tiềm năng lớn nhờ nhu cầu cao đối với sản phẩm có giá thành hợp lý và dễ chế biến. Bên cạnh đó, việc ngày càng đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn bền vững như ASC giúp cá tra Việt Nam nâng cao uy tín và cải thiện mức độ chấp nhận tại EU. Điều này củng cố vai trò của cá tra như một lựa chọn thay thế khả thi trong bối cảnh thiếu hụt cá thịt trắng ngày càng rõ rệt.
Phương Linh
Nguồn vasep