Thị trường cua – ghẹ Mỹ: Căng thẳng nguồn cung, giá cao và áp lực môi trường
Nguồn cung thắt chặt, giá tăng cao
Một trong những động lực chính của biến động thị trường là tình trạng thiếu hụt nguồn cung cua tuyết. Giá tối thiểu cho cua tuyết năm 2025 được ấn định ở 4,97 USD/lb, cao hơn mức 2,20 USD/lb trong hai năm trước đó, nhưng vẫn thấp hơn mức đỉnh 7,60 USD/lb năm 2022. Việc khan hiếm này buộc các nhà nhập khẩu phải cạnh tranh mạnh hơn để có sản phẩm, gây đẩy giá bán buôn lên cao.
Tại thị trường bán sỉ nội địa, tuần báo giá cua ở Mỹ gần đây ghi nhận xu hướng “giá đi ngang” sau đợt tăng trước đó, khi lượng mua từ các nhà phân phối chững lại. Các loại cua cao cấp như king crab lớn vẫn duy trì mức giá mạnh, trong khi kích cỡ nhỏ hơn ít biến động hơn.
Sự suy giảm ghẹ xanh và áp lực sinh thái
Tại vùng vịnh Chesapeake – nơi nổi tiếng với sản lượng blue crab – tổng số cá thể cua xanh được khảo sát năm 2025 chỉ đạt 238 triệu con, mức thấp thứ nhì kể từ khi bắt đầu điều tra vào những năm 1990. Mặc dù mùa khai thác cua xanh vẫn tiếp tục, con số đực, cái cũng như cá thể trẻ đều suy giảm. Ngoài tác động của ô nhiễm nước, mất môi trường sống và loài xâm hại được cho là nguyên nhân chính.
Cũng tại bang California, mùa khai thác cua Dungeness năm nay bị rút ngắn để tránh rủi ro vướng bẫy vào các loài cá voi – một biện pháp quản lý bảo tồn ngày càng được chú trọng.
Nhu cầu, chính sách nhập khẩu và xu hướng tiêu dùng
Về cầu nội địa, người tiêu dùng giảm nhu cầu đối với sản phẩm cua tươi – doanh số tháng 3/2025 cho thấy giảm nhẹ về khối lượng và đáng kể về giá trị so với cùng kỳ. Bù lại, nhập khẩu thịt cua/ghẹ đang gia tăng – nhất là ghẹ đỏ từ các quốc gia Đông Nam Á.
Chính sách thương mại cũng tác động đáng kể. Ví dụ, trong 90 ngày ông Trump áp dụng “tạm hoãn” mức thuế đối ứng cho nhiều quốc gia, trong khi tăng mức thuế với một số sản phẩm từ Trung Quốc lên 129%. Quyết định này tạo ra khoảng “khoảng trống” chính sách, mở ra cơ hội và rủi ro không nhỏ cho các doanh nghiệp nhập khẩu.
Triển vọng và thách thức phía trước
Theo các báo cáo thị trường, thị trường crab toàn cầu (và Bắc Mỹ nói riêng) dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng. Quy mô thị trường crab tại Bắc Mỹ năm 2023 được ước tính vào khoảng 814 triệu USD, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm từ 2024 đến 2030 khoảng 3,4 %. Trên bình diện toàn cầu, thị trường cua – ghẹ được dự báo tăng mạnh, từ 11 tỷ USD năm 2023 lên 18 tỷ USD năm 2032, hoặc thậm chí đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm lên gần 5,9 %.
Tuy nhiên, các áp lực môi trường, biến đổi khí hậu, quản lý nguồn lợi thủy sản và chi phí vận hành cao – đặc biệt chi phí nhiên liệu và logistics – sẽ là thách thức lớn cho các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng để duy trì lợi nhuận ổn định.
Dự báo, thị trường cua – ghẹ Mỹ năm 2025 đang ở điểm giao giữa “cung thắt, giá cao” và “yếu tố sinh thái – nhập khẩu – chính sách” đầy biến động. Với nguồn cung nội địa suy giảm và áp lực môi trường gia tăng, các doanh nghiệp nhập khẩu và chế biến đang tìm cách linh hoạt hơn trong chuỗi cung ứng, tận dụng chính sách thuế ưu đãi và chọn lựa nguồn hàng thay thế. Trong bối cảnh đó, ai kiểm soát tốt rủi ro sinh thái, chi phí và chuỗi logistics sẽ chiếm lợi thế để tồn tại và phát triển.
Nguyễn Hà
Nguồn vasep