Lối sống xấu khiến đột quỵ gia tăng ở người trẻ

Nghiên cứu khoa học chỉ ra phần lớn thanh thiếu niên trên thế giới duy trì những thói quen không lành mạnh, làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Thanh thiếu niên dành quá nhiều thời gian xem điện thoại mỗi ngày sẽ không đạt mức vận động thể chất tối thiểu. Ảnh minh họa

Trong khi nhiều người vẫn cho rằng đột quỵ chỉ xảy ra ở người lớn tuổi, thực tế đang cho thấy một xu hướng đáng báo động: đột quỵ và các bệnh mạn tính đang “trẻ hóa” với tốc độ nhanh chóng. Một nghiên cứu quy mô lớn được công bố gần đây trên tạp chí khoa học Nutrients cho thấy phần lớn thanh thiếu niên trên thế giới đang duy trì những thói quen sống không lành mạnh – yếu tố chính làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như tim mạch, tiểu đường và đặc biệt là đột quỵ.

Hơn 90% thanh niên có lối sống nguy cơ cao

Nghiên cứu do các nhà khoa học tại Đại học Nam Australia thực hiện, khảo sát hơn 293.000 thanh thiếu niên từ 12 đến 17 tuổi tại 73 quốc gia thuộc 5 khu vực: châu Mỹ, Tây Thái Bình Dương, Đông Địa Trung Hải, châu Phi và Đông Nam Á. Các chuyên gia đã đánh giá những yếu tố liên quan đến lối sống như mức độ vận động, chế độ ăn uống, thời gian sử dụng màn hình và thói quen sinh hoạt, từ đó phát hiện những con số đáng lo ngại:

– 85% không đạt mức vận động thể chất tối thiểu.
– 80% không ăn đủ lượng trái cây và rau quả khuyến nghị.
– 50% tiêu thụ thức ăn nhanh thường xuyên.
– 39% tiêu thụ quá nhiều nước ngọt và đồ uống có đường.
– 32% dành thời gian quá lâu trước màn hình mỗi ngày.

Tổng cộng, hơn 92,5% thanh thiếu niên có từ hai hành vi không lành mạnh trở lên, trong đó:

– 30% có 2 hành vi.
– 36,5% có 3 hành vi.
– 21,5% có 4 hành vi.
– 4,5% có đủ 5 hành vi nguy cơ.

Đột quỵ không còn là bệnh tuổi già

Tiến sĩ Ming Li, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Tuổi thiếu niên là giai đoạn nền tảng cho sức khỏe lâu dài. Tuy nhiên, sự tiện lợi của đồ ăn nhanh, thói quen ít vận động và việc dành hàng giờ dán mắt vào điện thoại hay máy tính đang khiến các em ngày càng rời xa lối sống lành mạnh”.

Những hành vi này góp phần thúc đẩy các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, béo phì, kháng insulin, mỡ máu cao, tất cả đều là tiền đề của đột quỵ sớm và các bệnh lý tim mạch. Trên thực tế, ngày càng nhiều báo cáo y khoa cho thấy các trường hợp đột quỵ ở người trẻ tuổi, thậm chí ở độ tuổi dưới 25, đang gia tăng.

Vì sao lối sống kém lành mạnh nguy hiểm hơn yếu tố di truyền?

Theo nhiều nghiên cứu y học, lối sống không lành mạnh chiếm tới 70% nguyên nhân gây bệnh, trong khi yếu tố di truyền chỉ chiếm khoảng 30%. Đây là con số đáng suy ngẫm, bởi nó chứng minh rằng chúng ta hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa bệnh tật bằng cách điều chỉnh hành vi sống hàng ngày.

Các bệnh do lối sống gây ra không chỉ dừng ở đột quỵ mà còn gồm: bệnh tim mạch, tiểu đường tuýp 2, béo phì, hội chứng chuyển hóa, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính), một số loại ung thư liên quan đến béo phì và chế độ ăn uống.

Giải pháp không mới nhưng luôn hiệu quả

Ngủ đủ giấc giúp giảm nguy cơ đột quỵ.

Điều đáng mừng là nhiều bệnh lý mạn tính có thể được phòng ngừa chỉ bằng những điều chỉnh nhỏ nhưng kiên trì trong lối sống:

– Tăng cường vận động: Ít nhất 60 phút hoạt động thể chất mỗi ngày với thanh thiếu niên.

– Ăn uống lành mạnh: Bổ sung đủ trái cây, rau xanh, giảm chất béo bão hòa, tránh thức ăn chế biến sẵn và nước ngọt.

– Hạn chế thời gian trước màn hình: Không quá hai giờ mỗi ngày với các thiết bị điện tử giải trí.

– Ngủ đủ giấc: 8-10 tiếng mỗi đêm cho thanh thiếu niên.

– Không hút thuốc, hạn chế rượu bia: Cả với nhóm chưa đủ tuổi vẫn cần truyền thông phòng ngừa sớm.

Vienne (Theo Nutrients, Healthline)