Cá tra Việt Nam: Vượt thách thức thương mại, xuất khẩu đạt 1,4 tỷ USD sau 8 tháng
Số liệu mới nhất của Hải quan Việt Nam cho thấy, kim ngạch XK cá tra Việt Nam tháng 8/2025 vẫn tiếp tục tăng trưởng, với 200 triệu USD, tăng 5% so với tháng 8/2024. Lũy kế XK cá tra 8 tháng đầu năm nay sang các thị trường đạt hơn 1,4 tỷ USD, tăng trưởng dương 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó nhiều thị trường trọng điểm tiếp tục đón tin tích cực.
Về cơ cấu sản phẩm, phile cá tra đông lạnh vẫn là sản phẩm cá tra chủ lực XK của Việt Nam. Giá trị XK sản phẩm này trong 8 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 1,1 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, XK các sản phẩm cá tra khô, và đông lạnh khác (thuộc mã HS03, trừ mã HS0304) đạt 246 triệu USD, tăng 2% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, sản phẩm chế biến sâu mã HS16 – dù chiếm tỷ trọng nhỏ – cũng ghi nhận mức tăng vượt trội trong tháng, thể hiện sự thích ứng của DN với yêu cầu thị trường về tiện dụng và đa dạng hoá. Tính đến hết tháng 8/2025, XK cá tra GTGT đạt 36 triệu USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tháng 8 vừa qua mang lại một số chuyển động quan trọng. Một số thị trường NK cá tra có sự suy giảm nhẹ, đặc biệt là Trung Quốc & Hồng Kông, giảm 4%, giá trị đạt 55 triệu USD cho thấy nhu cầu tiêu dùng quốc tế đang có những thay đổi tinh tế, đôi khi là thận trọng. Ngược lại, các thị trường như CPTPP, Brazil, và ASEAN tiếp tục duy trì đà tăng trưởng cao.
Tính đến hết tháng 8/2025, XK cá tra sang Mỹ đạt 234 triệu USD, tăng 3,7% so với cùng kỳ và đang được đánh giá khá ổn định. Dù tốc độ tăng trưởng khiêm tốn, Mỹ vẫn là thị trường quan trọng bậc nhất bởi giá trị cao, yêu cầu khắt khe và ảnh hưởng lan tỏa toàn cầu. Việc duy trì được mức tăng trưởng trong bối cảnh thuế quan và rào cản kỹ thuật phức tạp cho thấy cá tra Việt Nam đang củng cố vị thế trong phân khúc trung – cao cấp. Đây cũng là động lực để DN tiếp tục đẩy mạnh tiêu chuẩn hóa và xây dựng thương hiệu tại thị trường này.
XK cá tra sang khối các quốc gia được trợ lực bởi Hiệp định CPTPP đạt 242 triệu USD trong 8 tháng đầu năm nay, tăng 36% so với cùng kỳ năm 2024. Nhật Bản, Canada và Mexico là những thị trường quan trọng trong khối, với nhu cầu đa dạng từ phi lê đông lạnh đến sản phẩm chế biến. Hiệu ứng ưu đãi thuế từ FTA cùng sự thay đổi xu hướng tiêu dùng hướng đến sản phẩm tiện lợi, an toàn đang mở ra cơ hội lớn. CPTPP vì vậy không chỉ là điểm sáng ngắn hạn, mà còn là khu vực chiến lược dài hạn cho ngành cá tra.
Thị trường ASEAN tiếp tục cho thấy vai trò ngày càng lớn trong bản đồ XK cá tra. Tám tháng đầu năm nay, Thái Lan NK 52 triệu USD, tăng 31% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi Philippines đạt 26 triệu USD, tăng 31%. Ngoài ra, Malaysia và Singapore cũng duy trì tăng trưởng ổn định. Với lợi thế gần gũi về địa lý, chi phí logistics thấp và sự tương đồng khẩu vị, ASEAN đang trở thành “vành đai an toàn” giúp ngành cá tra giảm bớt phụ thuộc vào các thị trường xa và nhiều rào cản kỹ thuật.
XK cá tra sang EU đạt 120 triệu USD trong 8 tháng đầu năm nay, tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Dù tốc độ tăng chưa cao, nhưng EU là thị trường có giá trị và sức lan tỏa về mặt thương hiệu. Nhu cầu ổn định đối với phile cá tra tiêu chuẩn cao, đặc biệt tại Đức, Hà Lan, Tây Ban Nha, cho thấy tiềm năng củng cố lâu dài. Tuy nhiên, để khai thác tối đa, ngành cần chú trọng hơn vào chứng nhận bền vững, truy xuất nguồn gốc và xu hướng tiêu dùng xanh – những tiêu chí ngày càng khắt khe của EU.
Kết quả XK cá tra 8 tháng đầu năm 2025 cho thấy XK cá tra đang duy trì đà phục hồi vững chắc, nhưng không đồng đều giữa các thị trường. Trong khi Trung Quốc & Hồng Kông chững lại, CPTPP, ASEAN và Brazil trở thành động lực mới, Mỹ và EU tiếp tục là trụ cột ổn định. Điều này phản ánh một xu hướng rõ ràng: cá tra Việt Nam đang từng bước tái định vị trong dòng chảy thương mại toàn cầu, bằng cách đa dạng hóa thị trường, gia tăng chế biến sâu và củng cố thương hiệu tại các phân khúc giá trị cao.
Thu Hằng
Nguồn vasep