Loại hạt Việt Nam xuất khẩu hơn 5 tỷ USD lợi đủ đường cho sức khỏe

Một tách cà phê sáng, nếu uống đúng liều và đúng thời điểm, không chỉ giúp tỉnh táo mà còn là cách đơn giản để bảo vệ gan, tim, não và hệ miễn dịch của bạn mỗi ngày.

Cà phê, loại hạt nhỏ bé nhưng đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của hàng triệu người Việt, không chỉ là chất xúc tác khởi đầu buổi sáng.

Nhiều nghiên cứu khoa học trên thế giới đã chứng minh, bên cạnh tác dụng giúp tỉnh táo, cà phê chứa hàng trăm hợp chất sinh học có lợi, góp phần bảo vệ não bộ, gan, tim mạch và thậm chí giảm nguy cơ ung thư.

Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, năm 2024, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt 1,32 triệu tấn, với kim ngạch 5,48 tỷ USD

Ảnh minh họa

Caffeine – “nhiên liệu” cho não bộ tỉnh táo

Caffeine là thành phần hoạt tính nổi bật nhất trong hạt cà phê. Khi hấp thu vào cơ thể, nó ngăn chặn hoạt động của adenosine, chất dẫn truyền thần kinh gây buồn ngủ, đồng thời làm tăng dopamine và norepinephrine.

Chính cơ chế này giúp cải thiện trí nhớ, phản xạ và khả năng tập trung.

Theo nghiên cứu đăng trên The Journal of Nutrition, Health & Aging, những người uống 2-3 tách cà phê mỗi ngày có khả năng duy trì sự tỉnh táo và trí nhớ ngắn hạn tốt hơn nhóm không dùng.

Ngoài ra, một phân tích tổng hợp của Đại học Harvard cũng ghi nhận người uống cà phê thường xuyên có nguy cơ trầm cảm thấp hơn 20%.

Hỗ trợ đốt mỡ và kiểm soát cân nặng

Caffeine giúp tăng tốc độ trao đổi chất cơ bản lên 3-11%. Một nghiên cứu của Đại học King’s College London cho thấy caffeine kích thích hệ thần kinh trung ương, gửi tín hiệu đến các tế bào mỡ để phân hủy lipid thành năng lượng.

Nhờ vậy, cà phê thường xuất hiện trong nhiều sản phẩm hỗ trợ giảm cân tự nhiên.

Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo nên dùng cà phê đen không đường. Việc thêm sữa đặc hoặc kem béo có thể khiến lượng calo tăng gấp đôi, làm mất đi tác dụng kiểm soát cân nặng.

Nguồn chất chống oxy hóa dồi dào

Ít ai biết rằng cà phê là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa lớn trong chế độ ăn của người hiện đại.

Báo cáo của Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan cho thấy, cà phê chứa nhiều axit chlorogenic và melanoidin, hai hợp chất có khả năng trung hòa gốc tự do, giảm viêm và làm chậm quá trình lão hóa tế bào.

So sánh với trái cây và rau củ, lượng chất chống oxy hóa trong một tách cà phê có thể tương đương với khẩu phần trái cây hàng ngày. Nhờ vậy, việc duy trì thói quen uống 2 đến 3 tách cà phê đen mỗi ngày được xem là một biện pháp hỗ trợ phòng ngừa bệnh mạn tính hiệu quả.

Bảo vệ thần kinh, giảm nguy cơ Alzheimer và Parkinson

Một tổng hợp dữ liệu trên PubMed Central năm 2022 cho thấy người uống cà phê thường xuyên giảm tới 65% nguy cơ mắc Alzheimer và 32 đến 60% nguy cơ Parkinson, hai bệnh thoái hóa thần kinh phổ biến ở người cao tuổi.

Các nhà khoa học cho rằng caffeine và polyphenol trong cà phê có thể bảo vệ tế bào thần kinh khỏi stress oxy hóa và sự tích tụ protein bất thường trong não, nguyên nhân chính gây sa sút trí tuệ.

Với một quốc gia đang bước vào giai đoạn già hóa dân số như Việt Nam, việc duy trì thói quen uống cà phê điều độ có thể mang lại lợi ích đáng kể cho sức khỏe não bộ.

Giảm nguy cơ ung thư gan và đại trực tràng

Một trong những lợi ích nổi bật nhất được khoa học ghi nhận là khả năng giảm nguy cơ ung thư. Nghiên cứu công bố trên BMC Cancer năm 2020 cho thấy 2 tách cà phê mỗi ngày giúp giảm 35 đến 40% nguy cơ ung thư gan.

Tương tự, một phân tích trên hơn 1,2 triệu người ở châu Âu do Hiệp hội Gan châu Âu thực hiện kết luận các hợp chất chlorogenic acid và cafestol trong cà phê có thể giảm viêm và cải thiện chức năng gan, từ đó ngăn ngừa sự tiến triển của xơ gan và ung thư gan.

Ngoài ra, các nghiên cứu tại Nhật Bản và Hoa Kỳ cũng chỉ ra người uống cà phê có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng thấp hơn 15 đến 17% so với người không uống.

Cải thiện hiệu suất vận động

Cà phê giúp tăng nồng độ adrenaline trong máu, khiến cơ thể sẵn sàng cho hoạt động thể chất cường độ cao. Một nghiên cứu của Journal of the International Society of Sports Nutrition ghi nhận, vận động viên uống 3mg caffeine trên mỗi kg thể trọng trước khi tập luyện có thể tăng hiệu suất lên đến 12%.

Chính vì vậy, cà phê đen không đường thường được khuyến khích uống 30 phút trước buổi tập như một liều kích hoạt tự nhiên, giúp cơ thể bền bỉ và tỉnh táo hơn.

Uống sao cho đúng để tốt cho sức khỏe

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, lượng caffeine tối đa nên dùng là 400mg mỗi ngày, tương đương 3 đến 4 tách cà phê phin. Uống quá liều có thể gây mất ngủ, lo âu hoặc tăng nhịp tim.

Người có bệnh dạ dày nên tránh uống khi đói. Phụ nữ mang thai, người bị tăng huyết áp hoặc bệnh tim nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Ngoài ra, nên hạn chế uống sau 15 giờ để không ảnh hưởng giấc ngủ.

Mai Hương

Nguồn Dân Trí