Tham vọng ‘cán đích’ với lợi nhuận khủng của nhiều ông lớn thủy sản liệu có mong manh?
(DNTO) – Những khó khăn về nguyên liệu, tỷ giá, lạm phát…gần như không làm khó được doanh nghiệp ngành thủy sản nước ta khi vẫn có những tên tuổi “khoe” lãi đậm với kết quả đẹp như mơ trong nửa đầu năm. Liệu đây có là lực kéo giúp lợi nhuận doanh nghiệp “thăng hoa” hơn khi về đích?
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), lĩnh vực thủy sản đã trở thành ngôi sao sáng khi lần đầu sau 20 năm, kim ngạch xuất khẩu thủy sản 8 tháng đạt kỷ lục 7,557 tỷ USD tỷ USD, tăng 35,5% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, giá trị xuất khẩu cá tra và tôm chiếm 65% và sản phẩm hải sản khai thác từ biển chiếm 35% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu…
Nhìn về kết quả tăng trưởng đáng mơ ước của xuất khẩu thủy sản, có thể thấy nguyên nhân chính nhờ việc “khai mở“ thị trường xuất khẩu mà nhiều sản phẩm đã được chính ngạch vào các thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU, Nga, Brazil…và khai thác hiệu quả các thị trường tiềm năng khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN, Australia, New Zealand, Trung Đông…
Đáng chú ý, chuỗi cung ứng thủy sản an toàn tiếp tục duy trì đã đáp ứng yêu cầu của các thị trường xuất khẩu khi số sản phẩm xuất khẩu ngày càng gia tăng, số lượng doanh nghiệp được phép xuất khẩu sang các thị trường, trong đó có những thị trường yêu cầu cao về chất lượng, an toàn thực phẩm ngày càng nhiều.
Nhờ vậy mà xuất khẩu thủy sản thời gian qua ghi nhận hàng loạt mốc kỷ lục ấn tượng, doanh nghiệp thủy sản cũng nhờ đó tăng trưởng doanh thu nhờ xuất khẩu tốt, trong đó phải nhắc đến “nữ hoàng cá tra” Vĩnh Hoàn, Sao Ta, Minh Phú, Camimex…
Là doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực xuất khẩu thủy sản, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn, Trương Thị Lệ Khanh vui mừng cho biết, năm nay là năm thắng lợi nhất của Vĩnh Hoàn. Mặc dù gặp không ít khó khăn, nhưng các hoạt động sản xuất, xuất khẩu, mở rộng nhà máy sản xuất… của công ty đều rất tốt, xuất khẩu tăng trưởng tại nhiều thị trường.
Chỉ tính riêng trong tháng 7/2022, tổng doanh thu được 1.198 tỷ đồng, tăng 48% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng gần 13% so với tháng 6. Tất cả các thị trường xuất khẩu của Vĩnh Hoàn đều ghi nhận tăng trưởng; trong đó, mức tăng trưởng tại các thị trường Mỹ, châu Âu, Trung Quốc và trong nước lần lượt là 32%, 19%, 60% và 41%…
Sở dĩ doanh thu và lợi nhuận tăng vọt, theo Vĩnh Hoàn, là do cả sản lượng và giá bán tăng mạnh. Hầu hết các thị trường xuất khẩu của Vĩnh Hoàn đều phục hồi tốt trong nửa đầu năm, đặc biệt là thị trường Mỹ. Giá xuất khẩu cá tra vào Mỹ lập đỉnh 5 USD/kg, cao hơn gần 2 USD có với cùng kỳ năm trước.
“Trong tháng 5 vừa qua, Vĩnh Hoàn là một trong 2 doanh nghiệp thủy sản được phép xuất khẩu vào Liên minh Kinh tế Á – Âu (EAEU). Liên minh kinh tế Á – Âu bao gồm các nước Liên bang Nga, Cộng hòa Belarus, Cộng hòa Kazakhstan, Cộng hòa Armenia và Cộng hòa Kyrgyzstan. Đây cũng là FTA đầu tiên của EAEU, do vậy Vĩnh Hoàn sẽ có nhiều lợi thế hơn khi xuất khẩu sang thị trường này”, bà Khanh cho hay.
Các doanh nghiệp ngành tôm cũng đón nhận kết quả kinh doanh tích cực không kém. Mới đây, CTCP Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú công bố báo cáo tài chính riêng công ty mẹ trong quý II với kết quả lợi nhuận tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.
Cùng lúc, Sao Ta ghi nhận 1.411 tỷ đồng doanh thu thuần, 118 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế; tăng lần lượt 21,5% và 44% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây cũng là quý có lợi nhuận cao nhất từ trước tới nay của Sao Ta. Nguyên nhân tốc độ tăng trưởng lợi nhuận mạnh hơn doanh thu là nhờ việc nuôi tôm nửa đầu năm khả quan, giá thành sản phẩm cuối cùng giảm trong khi giá bán ra tốt.
Với khởi đầu thuận lợi như vậy, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản khá lạc quan khi mơ lớn kế hoạch về đích cả năm sẽ tiến xa so với năm 2021.
Chẳng hạn, Vĩnh Hoàn đặt mục tiêu doanh thu cả năm đạt 13.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 1.600 tỷ đồng, lần lượt tăng 44% và 36% so với cùng kỳ. Đây cũng là kế hoạch cao nhất kể từ khi lên niêm yết (năm 2007) đến nay. Trong khi đó, CTCP Đầu tư và Phát triển Đa quốc gia (IDI) đặt kỳ vọng hết năm nay đem về 8.300 tỷ đồng doanh thu, tăng 45% so với năm 2021 và 900 tỷ đồng lãi sau thuế, gấp 6,6 lần mức thực hiện năm trước…
Mặc dù vẫn còn những khó khăn về nguyên liệu, tỷ giá, lạm phát tăng cao… làm giảm sức mua tại các thị trường đang tiêu dùng thủy sản, khiến nhiều ý kiến e ngại xuất khẩu thủy sản nửa cuối năm khó giữ phong độ và duy trì được tăng trưởng cao như hiện có.
Song, giấc mộng này chưa phải là bất khả thi khi nhìn vào bức tranh chung, nhiều “cửa sáng” cho ngành thuỷ sản vẫn đang mở ra trong giai đoạn nước rút khi vừa đón nhận loạt tín hiệu tích cực, nhất là những đơn đặt hàng với số lượng khủng.
Chẳng hạn, nếu như tháng 8/2022, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam ghi nhận sự giảm tốc khi nhu cầu từ những thị trường lớn chững lại. Thì sang tháng 9 này, các đơn hàng dần hồi phục, doanh nghiệp trong nước cũng chủ động sản xuất theo những diễn biến trên thị trường. Đặc biệt là, xuất khẩu thủy sản sang Nga tăng đến 98% so với tháng trước.
Cụ thể như Vĩnh Hoàn đã có các đơn đặt hàng để sản xuất đến hết quý III và các đơn đặt hàng quý IV với giá bán bình quân dự kiến sẽ ngang bằng với quý II. Hiện doạnh nghiệp này đang tập trung vào chiến lược mở rộng cơ sở khách hàng tại Trung Quốc khi cố gắng thâm nhập vào phân khúc cao cấp vốn có, giá cả ít biến động.
Hiện IDI cũng ký đủ đơn hàng xuất khẩu đến hết quý 3 năm nay. Đồng thời, đơn vị cũng đã chuẩn bị kho hàng dự trữ lên đến 1.400 tỷ đồng cá tra cho đợt nhu cầu thị trường phục hồi này, đặc biệt là với hai thị trường lớn là Mexico và Brazil.
Đặc biệt, thời gian tới nguồn cung nguyên liệu sẽ không trong tình trạng báo động vì được xoa dịu khá tích cực từ việc giá nhiên liệu xăng, dầu liên tục giảm mạnh. Nhu cầu bắt đầu tăng trở lại khi các đơn vị nhập khẩu giải quyết được vấn đề lớn là hàng tồn kho. Không những thế, còn có thêm một số tín hiệu tích cực từ các thị trường nhập khẩu chính.
“Các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước cũng đang kỳ vọng, nhu cầu đặt hàng thủy sản từ những thị trường như Nhật Bản, Mỹ, EU… sẽ tăng lên từ tháng 10 để phục vụ cho mùa lễ hội. Các doanh nghiệp cũng rất chủ động đầu tư chế biến sâu, nâng cao giá trị, đa dạng thị trường”, VASEP đánh giá.
Ông Dương Nghĩa Quốc, Chủ tịch Hiệp hội cá tra Việt Nam cho biết, thị trường nhập khẩu cá tra Việt Nam lớn như: Trung Quốc, Mỹ, CPTPP, EU… từ nay đến cuối năm vẫn tiếp tục đặt hàng. Dự báo, nguồn nguyên liệu cũng đảm bảo bởi sự liên kết trong sản xuất cá tra khá chủ động chiếm đến 80-90% tổng diện tích nuôi cá tra.
Bên cạnh đó, thị trường Trung Quốc được đánh giá là điểm sáng trong quý cuối năm nay khi quốc gia này đang thể hiện động thái mở cửa nền kinh tế trở lại. Việc quyết định sẽ dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm đông lạnh kỳ vọng sẽ giúp các lô hàng cá tra đông lạnh của Việt Nam sang thị trường này sẽ “rinh” về nhiều tỷ đô trong những tháng cuối năm.
Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Thông tư 06 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật thủy sản. Theo đó, sản phẩm động vật thủy sản nhập khẩu làm nguyên liệu để gia công xuất khẩu, sản xuất xuất khẩu được miễn kiểm dịch.
Sự tháo gỡ gánh nặng về thủ tục nhập khẩu nguyên liệu cho gia công đang được các doanh nghiệp thủy sản kỳ vọng sẽ đẩy mạnh xuất khẩu trong bối cảnh nguồn nguyên liệu trong nước không ổn định và thiếu hụt theo mùa vụ.
Về phía doanh nghiệp, đây là cơ hội để doanh nghiệp khôi phục sản xuất nên các doanh nghiệp sẵn sàng tận dụng mọi lợi thế để đưa doanh số đi lên. Đây cũng là thời điểm các doanh nghiệp tận dụng lợi thế của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA) khi dòng thuế quan ưu đãi đang rất tốt, nhân cơ hội này chúng ta đẩy mạnh tất cả các mặt hàng chủ lực vào các thị trường.
Hồng Gấm